In Nederland is ongeveer 20% van de samenleving ouder dan 65 jaar. Dit aandeel zal de komende jaren alleen maar toenemen. Geschat wordt dat in 2040 een derde van de ouderen, ouder is dan 80 jaar. De levensverwachting is toegenomen, maar het aantal aandoeningen waarmee we oud worden ook. Daarom zal de zorgvraag van ouderen met psychische problemen inherent groeien en staat de gezondheidszorg hierdoor een enorme uitdaging te wachten.
Psychische problemen bij ouderen staan meestal niet op zichzelf maar gaan vaak gepaard met (meerdere) lichamelijke aandoeningen, veel medicijngebruik, zorgafhankelijkheid, achteruitgang in hersenfuncties (zoals bij dementie), levensfase- en zingevingsproblemen. Er is lang gedacht dat behandeling van psychische problemen bij ouderen niet zinvol was. Gelukkig is er groeiend bewijs dat het behandelen van deze aandoeningen bij ouderen wel degelijk effectief kan zijn, ook bij mensen met dementie. Er is nog een inhaalslag te maken!
De komende jaren houdt het onderzoeksteam van Sjacko zich vooral bezig met erkenning van psychische aandoeningen die vooral bij dementie moeilijk te herkennen zijn, zoals Posttraumatische Stress Stoornis (PTSS). Vragen als: hoe hebben heftige levensgebeurtenissen invloed op gedrag van mensen met dementie? Welke dilemma’s spelen er in de zorg ? Uiteindelijk beoogt Sjacko om de zorg voor ouderen en mensen met dementie met psychische aandoeningen te verbeteren. Zodat ook zij de zorg krijgen die passend is.
Daarom ontwikkelt ze samen met experts een vernieuwend instrument, het zogenoemde TRAuma and DEmentia (TRADE)-interview, waarmee de diagnose PTSS bij mensen met dementie kan worden gesteld. Vervolgens worden de effecten van traumagerichte behandeling (Eye Movement and Desensitization Reprocessing; EMDR) bij mensen met dementie onderzocht. Door de samenwerking van Mondriaan met haar ketenpartners in de langdurige zorg wordt het opgebouwde expertise ook direct in de zorg geïmplementeerd en geborgd.
Preventie vormt een steeds belangrijker onderdeel van goede zorg. Het streven daarbij is zo lang mogelijk gezond blijven. Leefstijl factoren zoals beweging, medicijngebruik, voeding en sociale activiteiten dragen bij aan veerkracht bij ouderen. Kritisch kijken naar medicijngebruik en dit zo nodig afbouwen kan regelmatig nodig zijn. Want veelvuldig medicijngebruik komt bij ouderen met psychische aandoeningen vaak voor en bewijs dat deze medicijnen echt effectief zijn kan ontbreken.
Dr. Sjacko Sobczak is onderzoeker aan de Universiteit Maastricht en ouderenpsychiater bij Mondriaan Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ). Zij combineert deze functie met haar lectoraat aan de Hogeschool Rotterdam alwaar zij met de leeropdracht ‘Dementie, geestelijke gezondheid en gedrag’ meer inzicht in psychische gezondheid bij mensen met dementie nastreeft.
‘‘Toen ik als student geneeskunde in het verzorgingshuis ging werken, ontdekte ik dat er mensen waren die als ‘lastig’ of ‘moeilijk’ werden gezien, bijvoorbeeld door agressie of omdat ze voortdurend om hulp riepen. Nu, als ouderenpsychiater, kan ik écht iets voor hen betekenen.’’ – Dr. Sjacko Sobczak, Faculty of Psychology and Neuroscience, section Psychopharmacology
Wilt u op de hoogte blijven van onze ontwikkelingen? Voor een kleine bijdrage komt u – indien gewenst- automatisch in onze mailinglist.
Voor informatie over Trauma, PTSS en dementie zie traumaendementie.nl
Een aan dit fonds verbonden commissie van deskundigen zal de bestedingen vanuit het Age@Minds Fonds voor het beoogde wetenschappelijk onderzoek beoordelen. De leden van de commissie zijn:
Wilt u het Age@Minds Fonds, onderdeel van het Universiteitsfonds Limburg (ANBI), steunen in zijn missie?
Wij zouden uw steun zeer waarderen. U kunt eenvoudig bijdragen via de onderstaande doneerbutton of door uw donatie over te maken naar de bankrekening van het Universiteitsfonds Limburg:
IBAN: NL21 INGB 0653 6632 42
ter attentie van het Age@Minds Fonds
